ایلقارنیوز:بو گونلر شهریمیزین خیاوانلاریندا،چوللرینده و گزملی یئرلرینده گزیب دولانماقدا اولان چوخلی مسافیرلر و قوناقلاری گوروروک.بئله نظره گلیر کی،خییووچایی و خییووچایینا چاتان خیاوانلاری و یوللاری باشقا یئرلردن داها چوخ بَیه نیر و اورالاردا چادبر ووروب استراخت ائلمه یه مشغول اولورلار.من ده عاییلمله آرتیق بیر مسافیر و قوناق کیمی بو گونلو دوغما شهریمه گلیب و بیر نئچه گون گزیب دولاندیق.من ۳۰ ایلدن چوخدور کی ، مشکیندن چیخمیشام و باشقا شهرده یاشییرام اونا گوره ده دئمک اولار کی،مشکینین محلله لری و حتا چوللرینی آنجاق قدیم آدلارییلا تانییرام و طبیعی کی،بو اوزون ایللرده بیر چوخ یئرلرین ادی دیشیلیبدیر.بو دَییشیلمه لرین لاپ جانا سینمه ین و دوغما گورونمه یه نی خییوو چایینین آدی دیر : پارک جنگلی!
بو گوزل گزینتی مکانینین قدیم آدینی اوستونده گورمه مک انساندا خوش حیسسلر یاراتمیر و خییووچایی کلمه سی بیر باغیرتی کیمی اینسانین ایچیندن باش قالدیریب بیر آرزویا چئوریلیر،نئچه عیلّته گوره : خییووچایی کلمه سینی پارک جنگلی کلمه سیله مقایسه ائلهینده اوندا هئچ بیر گوزه للیک و اوستونلوک گورمه ییریک. باشقا طرفدن باخاندا دونیانین هئچ بیر یئرینده خیووچایی کیمی بوتون اهالییه ــ (هله اهالی بیر یانا دورسون بوتون ماحالدا،دووره کندلر و قونشو شهرلرده ده بو آدلا آد قازانیب اوزونه) ــ تانینمیش اولان بیر یئرین قدیم آدینی اوستوندن گوتورمه یه اقدام ائتمزلر. دئمه لی بو ایش بیر باخیما قدیم بیر یئرین اوستونه ال قالدیرماق و ال اوزالتماق و اونا اورواتسیزیلیق کیمی حساب اولونا بیلر.اینسان خییووچایی کلمه سینی دیلینه گترینده ایستر ــ ایستمز مشکینین قدیم آدی یادینا دوشور و طبیعی کی اونون آردینجا ااوره یینده گوزل نوستالژی حیسسلری اویانیر و بئله لیکله داییم اوز شهری و یوردونا باغلی اولدوقلاری حیسسی اویانیر. خیوو و خییووچایی آدی، تک باشینا بوتون خییوولولارین فیکرینین،ذهنینین و یاشاییشینین بویوک بیر پارچاسیدیر،ایستر هله ده بو شهرده یاشاماقدا اولسونلار،ایستر منیم کیمی حتا اوزون ایللر بویونجا بوردان آیریلیب و باشقا شهرلرده یئرلشمیش اولسونلار.
خییووچایی آدی بو گزینتی مکانینین اوستوندن گوتورولورسه شهرین قدیم آدیگلجک نسیللرین یادیندان سیلینر و ایتیب ــ باتماسینا سبب اولا بیلر.نئجه کی،خییوو شهرینین آدی بوگون تکجه خییووچایی کلمه سینده یاشاماقدادیر.
نه قدر اَندر ــ دوندر ائله سک ده خییووچایینا پارک جنگلی عنوانی یاراشمیر کی،یاراشمیرچونکو بیلدییمیز کیمی ایراندا تصنعی شکیلده سالینمیش باغلارا پارک دئیللر.پارک جنگلی آغاجلیقدان،باغ ــ باغاتدان، یاشیللیقدان و چیمنلیکدن قیتلیق و یوخسونلوق کچن شهرلرده کاج،سروی،اَنقاقیا(منیم اَقاقیا آغاجینا وئردییم آد) و باشقا آغاجلاری اکه رک اونلاردا شهرین نفس چکمه سی اوچون مصنوعی شکیلده سالینان باغلاردیر کی،اهالینین گزینتی یئری حساب اولونور.حال بوکی،مشکین یئرینده طبیعتین اونا پای وئردییی بیر چوخ گوزل یئرلر اولدوغو اوچون بئله ایشلره احتیاج یوخدور
*تا قدیملردن بری مشکین مشکین ماحالینین زمیلری و اکینه جک یئرلرینین بویوک حیصه سی خییووچایی نین سویو ایله سوواریلیب بئجه ریلمیش و بو شکیلده مشکینین قدیم آدینی اوزویله بو جغرافیادا و بو جغرافیانین تاریخینده آخیدیب یاشاتمیشدیر. حتی بیر سیرا مشکینین کندلرینین ده آدی اوزونه منصوب اولان آرخین و چایین اوستونده داشینماقدادیر:
نصراوا آرخی،جَوده ره آرخی،دیه آرخی،خییوو آرخی و…
اگر قصدیمیز خییوچایینی،طبیعتین بو جانلی تابلوونو بو گونون موددا اولان دئییمیله لئوئللی و باکلاس گورستمکدیرسه و یا یئکه شهرلرده اولدوغو کیمی پارک جنگلی آدی وئرمکله اونا لئوئل و یا کلاس قازاندیرماقدیرسا،اینانین کی،بو ایش اونا نه یاراشیر و نه ده لاریم اولان بیر شئیدیر.بوتون بونلاری نظره آلارق لطفن خییوچایینین دوغما و طبیعی آدینی اونا قایتارین و گیریش ــ چیخیشیندا بویوک حرفلرله دوغما اولان بئله بیر عنوان یازیلسین : خییو چایی طبیعی منظره لر، و اجازه وئرمه یین کی،پارک جنگلی عنوانی اونو سئونلرین ایچینده کدر و اوزگه لیک حیسسی اویاتسین.
سون اولاراق بونو دا آرتیرمالی کی،خییووچایینین حدودلارینا ماشینلار و دیگر نقلیه وسایطلرین گلیش ــ گدیشی کسیلیرسه اورانین طبیعتین ساغلام دورومونا و اینسانلارین دینج و آرخایین شکیلده گزیب دولانماسینا سبب اولاجاقدیر
نیگار خیاوی
منبع : سایت خیاو